Podstawą wyróżnienia segmentów każdego rynku, jak i rynku pracy, jest interpretowanie rynku, jako zbioru uczestników, których charakteryzują odmienne cechy, którzy różnią się potrzebami, siłami nabywczymi, motywacją, skłonnościami do podatności na bodźce rynkowe, przyjmujące charakter racjonalny i nieracjonalny. Kryteria tego typu mogą być określone w różnorodny sposób i może być ich znacznie więcej, dlatego też wyróżnia się tak wiele segmentów każdego rynku.
Segment rynku, w przypadku analizowanego rynku pracy, stanowi określenie grupy pracodawców i pracobiorców, których charakteryzują określone cechy. Na grupę taką składają się osoby posiadające określone kwalifikacje, określony zawód, ale również płeć, wiek itp. Podział ten może być znacznie bardziej ogólny, odnoszący się również do pracodawców, wśród których możliwe jest wyszczególnienie segmentu rynku pracy o charakterze budowlanym, rolniczym itp. Możliwa jest również interpretacja segmentu polegająca na wyróżnieniu zbioru zajęć i miejsc pracy. [źródło: 1]
Podział rynku pracy na segmenty może odbywać się według wielu zróżnicowanych kryteriów.
Według sektorów gospodarki:
- Przemysłowy/produkcyjny
- Usługi
- Rolnictwo
- Budownictwo
- Finanse i usługi bankowe
- Edukacja i badania naukowe
Według poziomu kwalifikacji jakimi dysponuje pracownik:
- Praca niewymagająca kwalifikacji specjalistycznych
- Praca wymagająca średnich kwalifikacji
- Praca wymagająca specjalistycznych kwalifikacji
Według rodzaju zatrudnienia:
- Pracownicy etatowi
- Pracownicy umów czasowych
- Pracownicy nieetatowi (umowy o dzieło, umowy zlecenie)
- Przedsiębiorcy i samozatrudnieni
Według sezonowości:
- Praca sezonowa (np. w turystyce, rolnictwie)
- Praca całoroczna
Według rodzaju umowy:
- Umowa o pracę na czas określony
- Umowa o pracę na czas nieokreślony
- Umowy cywilnoprawne (umowa o dzieło, umowa zlecenie)
1. Katarzyna Głąbicka, Marek Okólski, Dariusz Stola „Polityka migracyjna Polski”, Warszawa, 1998, Uniwersytet Warszawski, str. 6.