Definicja polityki protekcjonistycznej

Protekcjonizm jest polityką państwa zmierzającą do chronienia rynku krajowego przed konkurentami zagranicznymi. W celu realizacji takiej ochrony wykorzystywane są narzędzia ograniczające import, a także stymulowanie i wspomaganie eksportu.

Rozwiązania protekcjonizmu, mimo, że mają swoje korzyści w dłuższym okresie czasu związane są ze znaczną liczbą aspektów niekorzystnych. Co prawda zwolennicy tego rozwiązania podkreślają znaczenie perspektyw poprawy sytuacji mało wydolnego przemysłu krajowego i zmniejszania deficytu handlowego, niemniej jednak należy pamiętać, że prawo protekcjonistyczne skutkuje zwiększaniem podatków na dobra importowane lub wymusza limity ilości towarów napływających do kraju. Jest to więc istotne ograniczenie wyboru dóbr konsumpcyjnych. Protekcjonizm więc oznacza zubożenie społeczeństwa, zmniejsza jego siłę nabywczą i tym samym prowadzi do zmniejszenia liczby miejsc pracy.

Protekcjonistyczna ochrona produktów rodzimych oznacza wzrost cen, ponieważ ochrona dóbr lokalnych dają możliwość manipulacji cenami w ramach krajowego rynku bez żadnych ograniczeń. Idąc dalej protekcjonizm oznacza zwiększone podatki, nie tylko za dobra importowane, ale także w ujęciu ogólnym. Wynika to z faktu nieustannego zwiększania biurokracji w urzędach celnych, by zapewnić im możliwość sprostania obsłudze kolejnych ograniczeń w handlu. Koszty ponoszone są zarówno na nowe etaty w urzędach, ale i na zwiększoną ilość formalności w firmach handlowych.

Mimo tak wielu wad tendencje do wprowadzania protekcjonizmu są nadal wyraźne. W szczególności zyskują na tym pewne grupy interesu, wybrane duże korporacje, grupy rolników, którzy mogą podwyższać ceny do poziomu nieosiągalnego na wolnym rynku.

Szczególnie problematyczny jest aspekt protekcjonizmu w rolnictwie, gdzie mimo zgodnych opinii specjalistów o wskazaniach do odchodzenia od tego typu rozwiązań, są one nadal stosowane na świecie. W krajach, w których wsparcie rolnictwa jest najwyższe, grupy farmerskie w celu zapobiegania liberalizacji handlu produktami rolnymi wywierają nacisk na rządy w celu utrzymania wcześniejszego poziomu wsparcia i nieustannie polityka bierze górę nad aspektami ekonomicznymi.

Historia dostarcza szeregu przykładów stosowania rozwiązań liberalnych i protekcjonistycznych, które dowodzą, że liberalizacja najczęściej stosowana była w krajach, których gospodarki charakteryzowały się znacznymi zdolnościami konkurencyjnymi w skali międzynarodowej. Protekcjonizm był stosowany przez kraje słabe wykazujące ograniczone zdolności do konkurowania na rynkach międzynarodowych. Za liberalizacją najczęściej występowali producenci, którzy mogli liczyć na zainteresowanie swoimi produktami za granicą i nie zagrażała im konkurencja pochodząca od produktów z importu. Protekcjonizm z kolei był rozwiązaniem preferowanym przez słabych producentów, którzy nie mieli możliwości sprostania konkurencji zza granicy. Polityka silnej ochrony gospodarki własnego kraju była prowadzona przez rządy państw rozwijających się, które nie były wstanie sprostać konkurencji bardziej rozwiniętych krajów.